Günümüzde artık sağlık çok önemli hale geldi. Her elimize aldığımız besinleri direkt olarak ağıza atmamalıyız. Örneğin meyve yiyeceksek mutlaka su altında güzelce yıkamak bir çok hastalığın önüne geçebilir.
Besinlerdeki tehlikeleri bilmek bazen hayati önem taşıyabilir. İşte besin yoluyla bulaşan hastalıklar şu şekilde ;
- Listeria ; Listeria adı verilen bakteriler genellikle süt, yoğurt, peynir, kavun gibi besinlerde ve bazı işlenmiş gıdalarda görülür. Listeria bakterileri soğukta yaşayarak, bağışıklık sistemi zayıf kişilerde, yaşlılarda, hamile olan kadınlarda ve alkol tüketimi yapan kişilerde çok sık rastlanır. Bünyeye yerleştikten 2 ay sonra meydana çıkar ve belirtileri genelde ateş, mide ve kas ağrıları ve ishal olarak gösterir. Bu bakterilerden korunmak için ise, hijyenikliğe, besinlerin son kullanma tarihlerine ve saklama koşullarına çok dikkat edin.
- Salmonella ; Tavuk, horoz, bıldırcın, ve diğer kümes hayvanlarından ve yumurtalarından insana geçen bakterilerdir. Özellikle hayvan dışkısı ile temas içinde olan her yumurta risk içerir. Eğer bu bakteri kişiye geçerse, 1 gün içinde belirti gösterebilir ve mide krampları, ateş ve ishal olarak baş gösterir. Hastalık 1 hafta kadar sürebilir ve bu süre içinde iyi beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Bakterinin vücuda geçmemesi için ise yapılacaklar, canlı veya çiğ tavuğa dokandığınızda, temas edilen kesme tahtası ile bıçağı çok iyi temizleyin. Ayrıca yumurta ile temas edecekseniz eldiven kullanın ve sonrasında elleri iyi dezenfekte edin.
- 3. Koli basili ; Büyük baş hayvanların bağırsaklarında yaşayan bakterilerdir. Genellikle kurban bayramlarında kesim sırasında bağırsak zedelenir ve bakteri hayvan vücuduna yayılır. Ayrıca pastorize edilmemiş süt ürünlerin ile gübre verilmiş yeşil yapraklı sebzelerde de görülelebilir.
İnsan vücuduna geçen bakteri genellikle karın ağrısı, sulu ishal ve kusma ile kendini belirtir. Hastalık bazen bir kaç günde kendiliğinden iyileşir, bazen ise 1 haftaya kadar ilerleyebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler hastalığı daha uzun süre yaşabilirler. Eti çok yıkamak öncelikli önemdir. Ayrıca kesme bıçağı, tahtası gibi ürünleri de güzelce dezenfekte etmek çözüm olacaktır. Eti ise çok pişmiş olarak tüketin. Yeşil yapraklı sebzeleri ise yemeden önce tek tek bol su ile yıkayın.
- Botulizm ; Genellikle konserve içinde saklanan besinlerde meydana gelen bakterilerdir. Özellikle yanlış saklama koşullarından dolayı üreyen bu bakteri büyük tehlike oluşturabilir. Evde yapılan konserve gıdalar, bal, salamura, fermente, füme veya tuzlu balıklar da sık görülür. En fazla görüldüğü kişiler bebeklerdir ve belirtileri kusma, kramplar, solunum yolu enfeksiyonları, yutkunma zorluğu, bulanık ve çift görme ile kimi zaman felçle ortaya çıkar. Yapısı bozulmuş konserve gıdalarını asla tüketmemek gerekiyor.
- Stafilokok ; Hamur işi gıdalarda, salatalarda, ekmek arası yiyecekler de oluşan bakterilerdir. Kremalı pasta ve kekler, puding, ekmek arası ürünler (köfte, tavuk, döner, patates kızartması), salatalar da çok sık görülür. Belirtileri kusma, kramplar, ishal gibi vakalardır ve bakteri kendini yarım saat içinde belli eder. Bağışıklık sisteminin güçlülüğüne bağlı olarak hastalık 3 ile 5 gün arası sürebilir. Korunma için belirtilen besinlere dokanmadan önce ve tükettikten sonra elleri güzelce yıkamak çözüm olacaktır. Ayrıca ellerde, bileklerde, göz veya burun çevresinde herhangi bir enfeksiyonunuz veya yaranız varsa belirtilen yiyecekleri yakın tutmamak gerek.
- Hepatit A ; Ateş, yorgunluk, bulantı, kilo kaybı, sarılık gibi vakalar ile kendini belli eden bu hastalık direkt olarak karaciğere saldırır. Hastalığa yakalanan kişi yiyeceklere dokanmadan önce mutlaka ellerini yıkamalıdır. Çünkü dokanılan yere virüs bırakılacağı için ellerin hijyenik olması son derece önemlidir.
- Campylobacter ; Tavuk, bıldırcın gibi kümes hayvanlarından gelen bir bakteridir. Ateş, kramplar, ishal ve kusma ile kendini gösterir ve genellikle 1 hafta içinde hastalık kendiliğinden iyileşir. Hastalıktan korunmak için mutlaka elleri sürekli temiz tutmak çok önemlidir. Tavuk ile temaslardan kaçınmak ve çiğ tavuğun hazırlandığı ürünleri çok iyi temizlemek çözüm olacaktır.
- Noro virüs ; Her türlü besinden insana geçebilecek bir bakteridir. Halk arasında genelde mide gribi olarak adlandırılmıştır. Hastalık kapıdığı an 2 gün içinde kendini belli eder ve ishal ile kusma olarak ortaya çıkar. Hastalıktan en iyi korunma yolu besinleri güzelce yıkamaktan geçer ve besinlere dokanmadan önce de elleri temizlemek önemlidir.
Genel olarak ;
# Bir kaç gün süren hafif ateş
# Ciddi boyuta ulaşan ateş
# Dışkı sırasında kan
# Uzun kusma süreleri
# 3 günden fazla süren ishal
# Ağızda kuruluk
# Baş dönmeleri
Bu belirtilen unsurlar eğer sizde mevcut ise zaman kaybetmeden uzman bir doktora gitmek çok önem teşkil edecektir.
Önemli uyarılar ;
# Yiyeceklere dokanmadan önce elleri mutlaka yıkayın.
# Çiğ et temaslarından sonra tüm malzemeleri yıkayın.
# Ortak havlu kullanmayın, elleri kağıt havlu ile silin.
# Yeşil yapraklı sebzelerin yapraklarını tek tek temizleyin.
# Yeşil yapraklı sebzelerin dış yapraklarını tüketmeyin.
# Kırmızı eti, beyaz eti, süt ve süt ürünlerini uygun koşullarda saklayın.